Jak bezpiecznie korzystać z nośników wymiennych w sieciach ICS?

Właśnie mija 10 lat od wydania alertu przez Cybersecurity and Infrastructure Security Agency (CISA) wskazującego zagrożenia związane ze stosowaniem nośników USB jako jednego ze źródeł zagrożeń dla systemów sterowania. Pomimo upływu lat, zagrożenia te cały czas istnieją i jak pokazuje przykład ataku znanego jako Operacja Copperfield, cały czas powinniśmy się ich obawiać. Warto zwrócić uwagę, że Federalny Urząd ds. Bezpieczeństwa Informacji w opublikowanym w 2019 raporcie wymienia je jako jedno z głównych zagrożeń dla systemów ICS.

Nośniki USB jako jedno ze źródeł zagrożeń dla systemów sterowania

11 grudnia 2017 r. o godz. 01:21 pracownik nocnej zmiany w jednym z zakładów przemysłowych na Bliskim Wschodzie podłączył napęd USB do współdzielonej stacji roboczej, z której na co dzień korzystają dziesiątki pracowników firmy. Pracownik oglądał film La La Land, który podczas przerwy pobrał na swój dysk USB. Nie wiedział, że jego działania zapoczątkowały sekwencję wydarzeń, które mogły mieć katastrofalne skutki dla jego organizacji. Wraz z uruchomieniem filmu rozpoczął się dobrze przygotowany atak, znany jako Operacja Copperfield.

Nośniki danych, takie jak dyski USB, dyski zewnętrzne, karty pamięci są szeroko stosowane. Pracownicy korzystają z nich zarówno w biurze, jak i w sieciach ICS. Często zabierają je do domu, aby kontynuować prace nad projektami lub po prostu skopiować najnowsze filmy czy muzykę. Dostawcy zewnętrzni często przynoszą własne komputery (BYOD), na których przechowywane są dane konfiguracyjne oraz oprogramowanie serwisowe, które nierzadko jest wykorzystywane przy różnych instalacjach, u różnych klientów. Niestety pracownicy oraz dostawcy zewnętrzni często nie są świadomi skutków powodowanych przez złośliwe oprogramowanie. Pomimo wysokiej wiedzy dotyczącej aspektów BHP i bezpieczeństwa fizycznego cały czas można zaobserwować niską świadomość zagrożeń cybernetycznych.

3 scenariusze zagrożeń, które warto omówić podczas okresowych szkoleń dla pracowników i dostawców zewnętrznych

Scenariusz 1.
Nośniki USB mogły zostać zainfekowane w sieci biurowej lub w środowisku prywatnym. W następstwie tego złośliwe oprogramowanie może zostać przeniesione za pomocą tych nośników do sieci, w której funkcjonują rozwiązania ICS (nawet jeżeli jest ona odizolowana).

Scenariusz 2.
Komputery przenośne używane do konserwacji mogły zostać zainfekowane podczas uzyskiwania dostępu do Internetu, sieci biurowej lub w infrastrukturze dostawcy zewnętrznego. W przypadku użycia takiego urządzenia w sieci ICS, narażamy nasze krytyczne systemy i komponenty automatyki na zainfekowanie złośliwym kodem.

Scenariusz 3.
Przenoszone pliki projektów lub aplikacje serwisowe mogą byś odpowiednio spreparowane i zawierać złośliwy kod prowadzący do infekcji lub wycieku danych.

Metody zabezpieczeń przed zagrożeniami związanymi z nośnikami wymiennymi

1. wprowadzenie mechanizmów whitelistingu nośników wymiennych (tylko zarejestrowane nośniki są dopuszczane do użytku),

2. każdorazowe sprawdzanie nośników wymiennych pod kątem złośliwego oprogramowania na izolowanej stacji roboczej lub w kiosku, na których znajduje się inny system operacyjny niż komputery obsługi technicznej,

3. wyraźne, unikalne oznaczanie nośników wymiennych dedykowanych do użytku prywatnego (nie wolno używać ich w sieciach chronionych),

4. wyraźne, unikalnie oznaczanie nośników wymiennych dedykowanych wyłącznie do sieci OT,

5. instalowanie fizycznych barier uniemożliwiających nieautoryzowane wykorzystanie wbudowanych w urządzenia portów USB (zaklejenie, instalacja blokad USB lub odlutowanie obwodów),

6. wdrożenie mechanizmów pełnego szyfrowania nośników danych.

Wymagania i mechanizmy kontrolne dla dostawców zewnętrznych wykorzystujących urządzenia przenośne w naszej sieci

Dla dostawców zewnętrzych warto wprowadzić poniższe wymagania i mechanizmy kontrolne:

1. wymiana danych może odbywać się tylko za pośrednictwem i przy użyciu wyżej wymienionych mechanizmów kontrolnych,

2. wdrożenie mechanizmów kwarantanny sieciowej dla połączeń dostawców usług zewnętrznych,

3. obowiązkowe skanowanie antywirusowe wszystkich zewnętrznych urządzeń przed podłączeniem ich do sieci,

4. zapewnienie przez właściciela danego zasobu pełnego szyfrowania komputerów przenośnych wykorzystywanych w celach serwisowych.

Czy wspomniane na wstępie zagrożenie jest na tyle poważne, że wymaga wprowadzenia aż tylu rozwiązań zabezpieczających? Niestety tak. Jak pokazuje doświadczenie, nośniki wymienne oraz komputery przenośne są wykorzystywane do przenoszenia złośliwego oprogramowania nawet do galwanicznie wyizolowanych sieci. To była podstawowa forma rozpowszechniania się robaka STUXNET.

Przeczytaj więcej o Secure Media Exchange

Na koniec warto wskazać na pojawiające się rozwiązania bezpieczeństwa, które mają wspomagać kontrolowane bezpieczne korzystanie z nośników wymiennych w sieciach ICS.

Jednym z rozwiązań jest SMX – Secure Media eXchange firmy Honeywell. Niedługo będzie można przetestować działanie tego rozwiązania w naszej siedzibie.

Dodaj komentarz

0 komentarzy

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *